Кыз елату җырлары, сыктаулар

Ах, тиңдәшләр, тиңдәшләр

Туган гына әтәвем ¹,
Туган гына әнәвем ²,
Җиде бала эчендә
Ят күренгән мин булдым.

И әтәвем, әнәвем,
Мине сатып ни алдың?
Мине сатып ни алдын?
Ярты тустаган бал эчтең!

Казан тулы сөт астыгыз,
Кайнап бетсен, дидегез;
Мине яшьли бирдегез,
Гомере елап үтсен, дидегез.

Югары келәт алдында
Киндер кипмәс, дидегез;
Мине, быел китмәсә,
Гомер китмәс, дидегез.

Ай ишегем, ишегем,
Ишек ачар кеше идем;
Асрый белгән кешегә
Асу³ итәр кеше идем.

Югары келәт алдында
Битемә кояш төшә лә;
Хәзер искә төшмәсә дә,
Соңрак искә төшә лә!

Ике кием башмагым,
Ничек киеп туздырыйм?
Чит кешеләр арасында
Ничек гомер уздырыйм?

Аршын-әршын киндерне
Тартырлар да ертырлар;
Бү жиде ят, диярләр,
Сугарлар да егырлар.

Тулы казан аскач та,
Төпсез килен, диярләр;
Ярты казан аскач та,
Казан яндыра, диярләр.

Быел чикмән җүләттем,
Кыска диеп әйтмәгез!
Карап, күреп аласыз,
Начар диеп әйтмәгез!

Ах тиңдәшләр, тиңдәшләр,
Җылый белми димәгез;
Сөйләп-сөйләп көлмәгез,
Сезгә дә килер бу эшләр.

И җиңгәем, җиңгәем,
Тулы тустыган бирәсең;
Эчәсем килми, нишләем?
И әтәвем-әнәвем!
Китәсем килми, нишләем?

И бак көзге, бак көзге,
Багар вакыт җитте лә,
Тиңдәшләрем, дусларым,
Аерылыр вакыт җитте лә.

Ике фонарь, өч фонарь,
Фонарь саен ут янар;
Моннан яхшы күрмәсәм,
Керфек саен яшь тамар.

Ак юкә агач суйдыгыз,
Кабыгын кая куйдыгыз?
Ап-ак тастар ⁴ сардыгыз,
Яулыгым кая куйдыгыз?

Тиңдәш кенә алашам
Мине тартып килгәндә
Комнактан ⁵ җиңел булдымы?
Мине ташлап китәсең,
Таштан авыр булдымы?

Их алашам, алашам,
Тартып килдең, тартып кит;
Таштан авыр мин булдым,
Комнактан җиңел син булдың.

Ах алашам, алашам,
Яхшы күрәсем булса,
Уң аягың алдан бас,
Начар күрәсем булса,
Сул аягын алдан бас.

^1-2 Әтәвем - әнәвем - әти-әнием
³ Асу - файда, игелек
⁴ Тастар — тастымал, сөлге
⁵ Комнак - колмак

I.  Н. Борһанова. «Кыз җыры» исеме белән басылган бу текст «Известия Казанского филиала Академии наук СССР» җыентыгыннан алынды (Казань, 1957, № 2, стр. 213—215). Ул 1948 елда Татарстанның Подберезье районына кергән керәшен авылларында   Н.   Борһанова   тарафыннан   язып   алынган.

II.  ТХҖ,   253   бит.

«Татар халык иҗаты. Йола һәм уен җырлары», Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1980

СССР Фәннәр академиясенең Казан филиалы Галимҗан Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм тарих институты