«Яр-яр» җырлары

Яр-яр (Икенче вариант)

Кыз әнисенә:

Әткәемнең өендә
Агач бикләү, яр-яр;
Ят кешенең өендә
Тимер бикләү, яр-яр.

Ак чүпрәккә төрергә
Алтынмы идем, яр-яр?
Айлац ¹ җиргә бирергә
Атыңмы идем, яр-яр?

Күк чүпрәккә төрергә
Көмешме идем, яр-яр?
Чит җирләргә бирергә
Көчекме идем, яр-яр?

Тарак теше  сынганда
Талгый торган әникәм;
Тарак цылу² мин китәм,
Инде тынгыл, әникәм.

Инә күзе сынганда
Үнәкләгән ³ әникәм;
Инә цылу мин китәм,
Инде   тынгыл, әникәм.

Кара чәчем толымын
Сүтәм инде, яр-яр;
Сынамаган ят җиргә
Китәм инде, яр-яр.

Әнисе кызына:

Килер-китәр юлыңа
Бодай чәчтем, яр-яр;
Бодай башы пешкәнче
Килгел, ботам⁴, яр-яр.

Килер-китәр юлыңа
Киндер чәчтем, яр-яр;
Киндер китән ⁵ булганчы,
Килгел, ботам, яр-яр.

Килер-китәр юлыңа
Тары чәчтем, яр-яр;
Тары ботка булганчы,
Килгел, ботам, яр-яр.

Җиңгәләре һәм кияү   егетләре:

Берегез бер гөл, берегез былбыл,
Бер булыгыз, яр-яр;
Яктылыкта яшәгәндә,
Аерылмагыз, яр-яр.

Кызыл-кызыл кураслар ⁶
Комда булыр, яр-яр;
Өйләнмәгән яшь егетләр
Туйда булыр, яр-яр!

Кызгылт-кызгылт вак ташлар
Комда булыр, яр-яр;
Кызгылт битле җиңгиләр
Туйда булыр, яр-яр.

Кара сыер мөгезен
Каердылар, яр-яр;
Әткәсеннән-әнкәсеннән
Аердылар, яр-яр.

Буйлы-буйлы юрганны
Ябынырсың, яр-яр;
Әнкәң белән әткәңне
Сагынырсың, яр-яр.

¹ Айлац — әйләнеч.
² Цылу — сыман, төсле
³  Үнәкләү — әрләү.
⁴ Бота - дөя  баласы.  Биредә   ананың  баласына  иркәләп дәшү сүзе.
⁵  Китән — киндер тукымасы
⁶ Курас — этәч.

I. ФФ, 1967, Новосибирск өлкәсенең Венгерово районы Мангый авылында Гыйльмиямал Мөхәммәдияровадан (1911 елда туган), шул ук районның Арынсаз авылында Мәгьруф Вахитовтан (1905 елда туган) һәм Куйбышев районы Шагыр авылында Мәргу Хәйдәровадан (1898 елда туган) язып алучылар Ф. Әхмәтова һәм Р. Гайнанов.

«Татар халык иҗаты. Йола һәм уен җырлары», Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1980

СССР Фәннәр академиясенең Казан филиалы Галимҗан Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм тарих институты